Osoby trwale bądź czasowo unieruchomione są szczególnie narażone na powstawanie odleżyn. Powstają one w wyniku miejscowego niedokrwienia, wywołanego przez długotrwały ucisk i tarcie skóry. Nieleczone odleżyny szybko mogą przeobrazić się w bolesne, trudno gojące się rany. Kluczem do sukcesu jest oczywiście odpowiednia pielęgnacja ciała. Nieodłącznym elementem skutecznej profilaktyki u chorych leżących jest materac przeciwodleżynowy. Zapewnia on stałą zmianę pozycji ciała, ograniczając przy tym ryzyko wystąpienia martwicy tkanek. Producenci oferują różne typy materacy przeciwodleżynowych. Każdy z nich sprawdzi się w innych sytuacjach. Jakie są rodzaje materacy przeciwodleżynowych? Jakie mają zastosowanie? Przeczytaj poradnik i dowiedz się więcej!
Jak działa materac przeciwodleżynowy?
Materac przeciwodleżynowy to specjalistyczny sprzęt medyczny dedykowany osobom długotrwale leżącym. Jego głównym zadaniem jest zapobieganie powstawaniu niebezpiecznych dla zdrowia odleżyn. Materac przeciwodleżynowy, dzięki swojej specyficznej budowie stale zmienia punkty podparcia ciała chorego, co zapewnia prawidłowe krążenie krwi oraz odpowiednią wentylację. Medyczny podkład nie tylko zmniejsza ucisk, ale i eliminuje dolegliwości bólowe, które mogą nasilić się na skutek długotrwałego przebywania w pozycji leżącej. To również spore udogodnienie dla osoby sprawującej opiekę nad osobą niepełnosprawną. Korzystanie z materaca przeciwodleżynowego zmniejsza potrzebę częstych zmian pozycji pacjenta.
Wiele osób zastanawia się, jak działają materace przeciwodleżynowe? Mechanizm ten jest bardzo prosty. W materacach przeciwodleżynowych najczęściej stosuje się technikę zmiennociśnieniową. Umożliwia ona naprzemienne naciskanie poszczególnych partii ciała, które stykają się z podłożem. Pozwala to utrzymać stałą temperaturę ciała oraz odpowiedni poziom wilgotności skóry. Wysokiej jakości materace przeciwodleżynowe wyposażone są w cichą, wydajną pompę elektryczną, która jest bardzo łatwa w obsłudze. Mechanizm działa cały czas – nawet podczas snu chorego. Materace przeciwodleżynowe dostępne na rynku mają odmienną budowę oraz przeznaczenie. Różnią się nade wszystko wielkością oraz kształtem komór. Niektóre modele są w stanie pozycjonować bardzo otyłych pacjentów (o masie ciała przekraczającej 200 kg). To, jaki materac przeciwodleżynowy wybierzemy zależy od indywidualnych potrzeb osoby leżącej.
Materac przeciwodleżynowy – dla kogo?
Materace przeciwodleżynowe przeznaczone są dla osób, które z różnych przyczyn zdrowotnych nie mogą się poruszać, a co za tym idzie – samodzielnie zmienić pozycji. Specjalistyczne podkłady zalecane są osobom po wypadkach, zabiegach, operacjach, z urazami kręgosłupa lub innymi niepełnosprawnościami fizycznymi. Sprawdzą się także u pacjentów przewlekle chorych. Zakup materaca przeciwodleżynowego powinni rozważyć także seniorzy, którzy mają trudności ze zmianą pozycji. Ponadto to także dobre rozwiązanie dla osób zdrowych, wrażliwych na nadmierny nacisk tkanek miękkich. Materace przeciwodleżynowe stosuje się nie tylko w profilaktyce osób długotrwale leżących. Polecane są również w leczeniu odleżyn 1 i 2 stopnia. Specjalistyczne podkłady, oprócz zniwelowania dolegliwości bólowych są również pomocne w utrzymaniu odpowiedniej higieny ciała pacjenta.
Osoby zdrowe podczas snu zmieniają pozycję za każdym razem, gdy ich organizm wyczuje wzmożony nacisk na określoną partię ciała. Natomiast u osób czasowo lub trwale unieruchomionych jest to niemożliwe. Aby uniknąć odleżyn, zaleca się zmianę ułożenia ciała co 4 godziny. Zadanie to spoczywa na barkach opiekuna leżącego pacjenta. Zdarza się, że z różnych powodów osoba sprawująca opiekę nie jest w stanie dostosować się do takich zaleceń. Z każdą godziną przebywania w niezmiennej pozycji zwiększa się ryzyko powstawania ciężkich do wyleczenia ran. Dlatego nieodłącznym elementem wyposażenia łóżka rehabilitacyjnego jest wysokiej jakości materac przeciwodleżynowy. To nie tylko komfort dla chorego, ale również ogromna pomoc dla opiekuna.
Rodzaje i zastosowanie materacy przeciwodleżynowych
Materac antyodleżynowy bąbelkowy
Materac przeciwodleżynowy bąbelkowy to najpopularniejszy wariant dostępny na rynku. Zbudowany jest z niewielkich komór (kształtem przypominających bąbelki), które wypełniają się powietrzem dzięki odpowiedniej pracy pompy. Materac bąbelkowy gwarantuje komfort temperaturowy, prawidłową wentylację oraz równomierne rozłożenie ciężaru ciała, co u osób długotrwale leżących ma szczególne znaczenie. Zmienna cyrkulacja powietrza sprawia, że materac działa podobnie, jak masażer. Tkanki chorego są pobudzone, dotlenione i dobrze ukrwione. Materac bąbelkowy przeciwdziała obumieraniu komórek, w następstwie czego pojawiają się bolesne rany. Nie zaleca się stosowania go w momencie, kiedy wystąpią już odleżyny. Materac bąbelkowy dedykowany jest osobom o normalnej masie ciała.
Materac przeciwodleżynowy rurowy
Materac rurowy, jak sama nazwa wskazuje, zbudowany jest z komór w kształcie wałków, które przebiegają poprzecznie przez całą jego długość. Zasada działania materaca rurowego jest taka sama, jak bąbelkowego. Komory napełniane są cyklicznie powietrzem przy użyciu pompki (ciśnienie można dopasować do wagi pacjenta). Niekwestionowaną zaletą materacy przeciwodleżynowych rurowych jest to, iż są niezwykle trwałe i wytrzymałe. Nie bez powodu poleca się je osobom otyłym, u których proces martwicy tkanek jest nieco bardziej zaawansowany. Warto również dodać, że materac o konstrukcji rurowej nadaje się dla osób, które mają już odleżyny, ponieważ istnieje możliwość wyjęcia jednego elementu, znajdującego się bezpośrednio pod raną. Materace zmiennociśnieniowe niwelują dyskomfort i dolegliwości bólowe oraz sprzyjają utrzymaniu prawidłowej higieny ciała.
Materace piankowe
W ofercie rynkowej możemy spotkać także materace przeciwodleżynowe piankowe. Wykonane są z wysokiej jakości pianki poliuretanowej. Ich struktura przypomina gofra. Dzięki specjalnym wypustkom ciało pacjenta może się w nich zatopić, nie dotykając przy tym podłoża. Materace z pianki mają na celu zapobiegać odleżynom, jednak w przeciwieństwie do materacy bąbelkowych i rurowych nie są wyposażone w wydajną pompę. Może to znacząco wpłynąć na komfort pacjenta. Materace piankowe bardzo często stosowane są w szpitalach. Są łatwe w utrzymaniu czystości i bezawaryjne.
Jak używać materaca przeciwodleżynowego?
Materac przeciwodleżynowy to sprzęt rehabilitacyjny zalecany dla wszystkich tych, którzy potrzebują opieki długoterminowej. Warto korzystać z niego już na początku choroby, ponieważ dzięki temu skutecznie zminimalizujemy ryzyko powstawania bolesnych ran. Jest to najważniejszy element w profilaktyce przeciwodleżynowej. Materac przeciwodleżynowy możemy z powodzeniem umieścić na zwykłym materacu (wchodzącym w wyposażenie łóżka). Bardzo ważne jest dobranie prześcieradła. Warto postawić na delikatne materiały, które nie będą podrażniać wrażliwej skóry osoby leżącej. Najlepiej sprawdzi się bawełna lub len. Na medycznym podkładzie nie należy umieszczać grubych koców, gdyż mogą zaburzyć jego prawidłowe działanie.
Materac przeciwodleżynowy trzeba regularnie czyścić i dezynfekować. Do tego celu trzeba używać delikatnych środków czyszczących. Jeśli posiadamy materac zmiennociśnieniowy pamiętajmy, by pompę umieścić jak najdalej głowy osoby leżącej. Przed stosowaniem materacy przeciwodleżynowych należy zapoznać się z instrukcją od producenta.
Podsumowanie
Materac antyodleżynowy to podstawowe wyposażenie osób przykutych do łóżka. Sprzęt ten stymuluje pracę tkanek, zapobiegając powstawaniu bolesnych ran na ciele. W sprzedaży dostępnych jest kilka typów materacy, które mają inne zastosowanie. Materac przeciwodleżynowy pneumatyczny wyposażony jest w specjalne komory, które napełniane są powietrzem przez pompę. Zapewnia to komfort użytkowania chorej, a jednocześnie przeciwdziała martwicy tkanek. Wariant bąbelkowy sprawdzi się u osób o normalnej masie ciała, zaś rurowy o chorych otyłych lub zmagających się już z odleżynami. Materace piankowe również mają wysokie właściwości przeciwodleżynowe. Nie posiadają także pompy, co dla niektórych może być zaletą, a dla innych wadą, ponieważ nie jest aż tak wygodny.