AZS jest przykrą dolegliwością, która może znacząco uprzykrzyć życie zarówno dziecku, jak i jego rodzicom. Zaczerwienienie, swędzenie i suchość skóry powinny być sygnałem alarmowym, który skłoni do uważniejszego przyjrzenia się objawom występującym u maluszka. Dowiedz się, jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry u niemowląt i jak prawidłowo pielęgnować skórę dziecka z atopią.
Atopowe zapalenie skóry – czym jest i kiedy się pojawia?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, niezakaźną chorobą zapalną, która pojawia się we wczesnym dzieciństwie i w większym lub mniejszym nasileniu może utrzymywać się przez całe życie. Często występuje równocześnie z innymi chorobami atopowymi:
- astmą oskrzelową;
- alergicznym nieżytem górnych dróg oddechowych;
- zapaleniem spojówek;
- alergią pokarmową.
Obecnie szacuje się, że na AZS cierpi ok. 20% niemowląt, dlatego warto zachować czujność i obserwować skórę swojego maluszka, by w porę zauważyć niepokojące zmiany. Pierwsze objawy, sugerujące atopowe zapalenie skóry u dzieci, występują najczęściej w okolicach 3-6 miesiąca życia, choć mogą też pojawić nieco później, do ukończenia 1 roku.
Pocieszająca dla maluchów cierpiących na AZS i ich rodziców może być informacja, że u 40-80% dzieci, choroba ta mija samoistnie do 5. roku życia. Nie należy jednak jej bagatelizować – zaniedbania mogą spowodować jej cięższy przebieg oraz częstsze nawroty.
Jak objawia się atopowe zapalenie skóry u dzieci?
W zależności od wieku malucha, objawy atopowego zapalenia skóry i ich rozmieszczenie na ciele mogą nieco się różnić. Niemowlęca postać AZS charakteryzuje się powstawaniem strupków i wysięków na twarzy (głównie na policzkach), we włosach, na tułowiu, na rączkach oraz nóżkach. U dzieci od 3. roku życia, zmiany najczęściej pojawiają się w zgięciach łokci i kolan, na nadgarstkach oraz na karku. Występują także w okolicy ust, powodując ich łuszczenie się i pękanie w kącikach.
Atopowe zapalenie skóry u dzieci najczęściej objawia się:
- zaczerwienieniem;
- suchością skóry;
- wypryskami;
- uporczywym swędzeniem;
- łuszczeniem się skóry;
- nawracającymi zakażeniami bakteryjnymi.
Dolegliwości charakterystyczne dla atopowego zapalenia skóry są przewlekłe i często nawracają. Łatwo można je też pomylić z innymi chorobami dermatologicznymi oraz alergiami, dlatego w przypadku zauważenia u dziecka wymienionych wcześniej objawów, należy skonsultować się z lekarzem.
Przeczytaj także: Atopowe zapalenie skóry – objawy AZS u niemowlaka.
Przyczyny i profilaktyka AZS u niemowlaka
Jednoznaczne wskazanie przyczyn AZS u niemowlaka jest bardzo trudne – specjaliści wskazują na kilka potencjalnych czynników, mogących powodować tę chorobę. Atopowe zapalenie skóry może mieć podłoże genetyczne – często zapadają na nie dzieci rodziców, którzy sami są atopikami. Istotne znaczenie może mieć występowanie alergii w najbliższej rodzinie malucha, a także niekorzystne czynniki środowiskowe, np. zanieczyszczenia, smog, dym papierosowy, stres, sposób odżywiania, różnego rodzaju infekcje i alergie. W przypadku dzieci, u których zdiagnozowano już AZS, wymienione czynniki zwiększają też ryzyko zachorowania na pozostałe choroby atopowe.
U niemowląt szczególnie narażonych na wystąpienie AZS, warto wdrożyć odpowiednie działania profilaktyczne, które mogą zapobiec rozwojowi choroby albo znacznie złagodzić jej przebieg. Według najnowszych zaleceń, należą do nich:
- karmienie piersią do 4.-6. miesiąca życia;
- niepalenie papierosów w ciąży;
- ograniczenie kontaktu z niektórymi alergenami występującymi w powietrzu, głównie z roztoczami;
- stosowanie odpowiedniej pielęgnacji skóry od pierwszego dnia życia dziecka.
Atopowa skóra u niemowlaka – pielęgnacja
Najważniejszym celem pielęgnacji atopowej skóry niemowlaka i starszaka jest odbudowa uszkodzonej bariery naskórkowej. Z tego względu należy unikać produktów antybakteryjnych, a także zawierających alergizujące substancje zapachowe, olejki eteryczne i alkohol.
Kąpiele malucha cierpiącego na AZS nie powinny być zbyt gorące ani trwać dłużej niż 10 minut. Zamiast mydła, które może dodatkowo przesuszać skórę, znacznie lepiej sprawdzi się delikatny żel do mycia ciała i włosów, np. HiPP Babysanft z nawilżającym wyciągiem z ekologicznych migdałów.
Rysunek 1: Żel do mycia ciała i włosów HiPP Babysanft
Po kąpieli należy dokładnie i delikatnie osuszyć skórę dziecka miękkim ręcznikiem i od razu zastosować odpowiedni balsam do ciała albo krem pielęgnacyjny. Powinien on zawierać substancje nawilżające i łagodzące, które wspomogą regenerację naskórka i pozostawią na nim warstwę ochronną, niwelującą swędzenie i uczucie napięcia skóry. U maluszków ze skłonnością do atopii warto wypróbować intensywny balsam nawilżający HiPP Babysanft Sensitive lub krem pielęgnacyjny do twarzy i ciała HiPP z pantenolem.
Źródła:
- Roman J. Nowicki i inni, Atopowe zapalenie skóry. Interdyscyplinarne rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne PTD, PTA, PTP oraz PTMR. Część I. Profilaktyka, leczenie miejscowe i fototerapia https://www.termedia.pl/Atopowe-zapalenie-skory-Interdyscyplinarne-rekomendacje-diagnostyczno-terapeutyczne-PTD-PTA-PTP-oraz-PTMR-Czesc-I-Profilaktyka-leczenie-miejscowe-i-fototerapia,98,38796,1,0.html
- Atopowe zapalenie skóry, https://www.ptca.pl/choroby-atopowe/atopowe-zapalenie-skory
