Niewielu z nas zdaje sobie sprawę z istnienia w polskim porządku prawnym pojęcia tzw. chorobowy zawodowej. Tymczasem może ona dotykać nawet kilku milionów osób, a więc w praktycznym wymiarze jest zjawiskiem niezwykle powszechnym. To dlatego warto mówić o niej głośno i wyjaśnić, czym dokładnie jest, w jaki sposób się objawia i co się z nią wiąże. Właśnie na ten temat szerzej piszemy w poniższym artykule.
Szacuje się, że większość naszego życia spędzamy w pracy, dlatego warto zwrócić uwagę na ten element codzienności. Ma to szczególne znaczenie w przypadku osób, które na własnej skórze odczuwają skutki funkcjonowania w danym środowisku czy konkretnym zakładzie pracy. Jeśli ma to związek z charakterem wykonywanych czynności niewykluczone, że dopadła nas choroba zawodowa.
Choroba zawodowa – co to takiego?
Pojęcie to odnajdziemy między innymi w Kodeksie pracy. Ustawodawca w art. 235 określa chorobę zawodową jako chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeśli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie albo z wysokim prawdopodobieństwem, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, które występują w środowisku pracy lub w związku ze sposobem jej wykonywania, czyli tzw. narażeniem zawodowym. Jednym z najważniejszych aktów prawnych w tej materii jest także rozporządzenie w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób. Jeśli z kolei na terenie zakładu pracy lub w związku z wykonywaniem przez pracownika obowiązków zawodowych doszło do wypadku, zastosowanie znajdą przepisy ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach. Mowa tutaj zarówno o warunkach pracy, jak i relacjach międzyludzkich w danym przedsiębiorstwie. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule: „W jaki sposób walczyć z mobbingiem w pracy?”
Czym się objawia choroba zawodowa?
Wszystkie te akty prawne wytyczają model postępowania w przypadku podejrzenia choroby zawodowej. Jak czytamy w przepisach, pracodawca ma wówczas obowiązek zgłoszenia takiego podejrzenia właściwemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu oraz właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Symptomy choroby może zgłaszać pracodawcy sam pracownik, a także lekarz, który sprawuje nad nim opiekę medyczną lub wykonuje badania profilaktyczne. Po otrzymaniu zgłoszenia inspektor sanitarny kieruje zatrudnionego na badania, a po nich lekarz ma za zadanie wydać orzeczenie o wystąpieniu choroby zawodowej lub stwierdzić brak podstawy do wysuwania takich wniosków.
Choroba zawodowa a formalności
Jeśli lekarz medycyny pracy potwierdzi chorobę zawodową, pracodawca ma obowiązek ustalenia jej przyczyny oraz natychmiastowego usunięcia czynników, które mogą niekorzystnie wpływać na pracownika. Zarówno zatrudniony, jak i zatrudniający muszą realizować zalecenia lekarskie. Ponadto, ustawodawca narzuca na pracodawcę konieczność obszernego dokumentowania wszelkich przypadków choroby zawodowej w zakładzie pracy i przechowywania ich przez aż 10 lat.