Pojęcie „nerwica” w aktualnej nomenklaturze psychiatrycznej zastępuje się pojęciem „zaburzenia lękowe”, które stanowią dużą grupę zaburzeń psychicznych, obejmującą stany nazwane poprzednio nerwicowymi. Rozpowszechnienie tej grupy schorzeń w populacji szacuje się na około 5-7%, a u członków rodzin osób z tymi zaburzeniami sięga aż 15%.
Czym są zaburzenia lękowe?
Istnieją różne rodzaje nerwicy, dlatego wprowadzono ich podział na:
- zaburzenia lękowe w postaci fobii,
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne,
- reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne,
- zaburzenia dysocjacyjne,
- zaburzenia występujące pod postacią somatyczną,
- inne zaburzenia lękowe i nerwicowe.
Skąd bierze się nerwica i kto może zachorować?
W powstawaniu zaburzeń lękowych upatruje się wielu przyczyn, a z dotychczasowych badań wynika, że zaburzenia te mają złożone podłoże, zarówno środowiskowe, jak i biologiczne, a także społeczne oraz kulturowe. Z kolei wśród czynników zwiększających szansę na zachorowanie znajdują się: płeć żeńska, osoby w przedziale wiekowym 15-24 lata, niższy status socjoekonomiczny, niższy poziom wykształcenia oraz samotność.
Cechy charakterystyczne
Lęk bywa cechą charakterystyczną wielu różnych chorób np. zaburzeń układu hormonalnego lub schorzeń kardiologicznych. Lęk może pojawiać się także w przypadku uzależnienia, jako objaw zespołu abstynencyjnego czy zatrucia substancją psychoaktywną. Dlatego przed postawieniem diagnozy bardzo ważne jest dokładne zapoznanie się ze źródłem problemów i przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki różnicowej. Stąd nie ma możliwości uogólnienia objawów dla całej grupy zaburzeń lękowych, a każdą z jednostek należy rozpatrywać indywidualnie.
Co powinno zwrócić naszą uwagę?
Lęk jest objawem nieswoistym i bardzo częstym, dlatego należy mieć świadomość, że może występować w różnych okolicznościach i nie zawsze wskazywać na zaburzenia natury psychicznej. Całkiem naturalny jest lęk, który jest cechą w strukturze osobowości danej osoby, natomiast lęk zaburzający funkcjonowanie w społeczeństwie i utrudniający życie danej jednostki jest stanem wymagającym specjalistycznej diagnostyki.
Jak może objawiać się lęk?
W przypadku zadziałania określonego stresora osoba cierpiąca na zaburzenia lękowe może demonstrować szeroką gamę objawów fizycznych, fizjologicznych i psychicznych.
Do objawów fizycznych zalicza się:
- ból brzucha,
- sztywność karku,
- napięcie mięśni twarzy,
- zgarbiona i obronna postawa ciała,
- niespokojne zachowanie z możliwością wystąpienia tików,
- przyciszony głos,
- nieraz agresywność lub jąkanie.
Z kolei wśród reakcji fizjologicznych można wyróżnić takie objawy, jak:
- przyspieszona praca serca,
- podwyższone ciśnienie krwi i przyspieszone tętno,
- zaczerwienienie twarzy,
- nadmierne pocenie się,
- suchość w ustach,
- biegunka i potrzeba oddania moczu,
- uczucie ogarniającego ciało gorąca i zimna.
Natomiast w sferze psychicznej zaobserwować można:
- ograniczoną uważność,
- trudności w koncentracji,
- wrażenie chaosu myśli,
- dużą zmienność nastroju,
- drażliwe, pochopne i niecierpliwe zachowanie.
Więcej na temat zaburzeń psychicznych dowiesz się z artykułów na portalu Poradnik Gazeta Medyczna.
