Każdy z nas przynajmniej raz w ciągu swojego życia doświadczył silnego bólu kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. W zdecydowanej większości przypadków bóle przechodzą samoistnie w ciągu kilku tygodni, część z nich może się jednak przerodzić w schorzenia przewlekłe. To zła wiadomość, bo o ból odcinka lędźwiowego nie jest wcale trudno, szczególnie zimą, gdy chodniki są niezwykle śliskie – wystarczy jeden niefortunny upadek, żeby doznać kłopotliwego urazu. Kiedy należy udać się z nim do lekarza? I czy zawsze przy bólu krzyża trzeba zgłosić się na rentgen kręgosłupa?
Poślizgnięcie się na chodniku potrafi być początkiem poważniejszych problemów zdrowotnych. W większości przypadków uderzenie w twardą nawierzchnię dolnym odcinkiem kręgosłupa oznacza niegroźne stłuczenie kości ogonowej, czasami jednak podobny upadek może doprowadzić do jej pęknięcia. W obu przypadkach objawy są podobne: ten najważniejszy to silny ból, który promieniuje na inne części ciała i utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia poruszanie się. Dlatego po doznaniu urazu najlepiej wybrać się natychmiast do lekarza, który zleci wykonanie prześwietlenia, a potem na jego podstawie rozpozna, czy nie doszło aby do pęknięcia kości ogonowej. Czasami problemy z kręgosłupem lędźwiowym mogą mieć zgoła odmienne źródło; w takim przypadku konieczne mogą się okazać inne badania diagnostyczne: CT (tomografia komputerowa) lub MRI (rezonans magnetyczny).
Rentgen kręgosłupa: tylko po upadku?
Ból w okolicach końcowego odcinka kręgosłupa może oznaczać wiele możliwych problemów: uszkodzenie kości guzicznej, zmiany zwyrodnieniowe, zablokowanie stawu krzyżowo-biodrowego, osłabiona przyczepność mięśni, zespół przeciążeniowo-bólowy. Efekt zwiększonego napięcia w obrębie miednicy towarzyszy też czasem depresji i jest objawem psychosomatycznym. Dlatego przy przeciągającym się bólu wskazana jest konsultacja lekarska, która wykluczy przyczyny organiczne.
Z odwiedzinami u lekarza nie warto zwlekać; szczególnie, jeżeli ból pojawił się po podniesieniu ciężkiego przedmiotu, wykonaniu gwałtownego ruchu, upadku z wysokości lub bezpośrednio na kość ogonową. Generalnie do drobnych ubytków czy urazów kości dochodzi czasem w okolicznościach, których nawet nie pamiętamy. Problemom z kręgosłupem sprzyja też naturalnie siedzący tryb życia.
Przebadaj się!
Jak podkreśla dr Elżbieta Michalska – rentgen kręgosłupa bywa niezbędny, bo jest w stanie wykluczyć złamanie odcinka lędźwiowego. To uszkodzenie wymaga bowiem często leczenia operacyjnego, gdyż prowadzi do ostrych stanów bólowych i czasami uniemożliwia oddawanie stolca lub współżycie (w związku na bliskość końcowych odcinków układu wydalniczego i moczowo-płciowego). Przy złamaniach stabilnych wystarczy jednak odpowiednie unieruchomienie i gorset ortopedyczny. Stłuczenia są zdecydowanie mniej kłopotliwe – zazwyczaj wystarczy maść lub żel działający przeciwbólowo i przeciwzapalnie; nie zaszkodzi też doustny środek o tym samym działaniu.